برونشیولیت در کودکان
برونشیولیت التهاب راه های هوایی کوچکتر در نواحی پایینی ریه است که عمدتا خود را با سرفه و سختی تنفس نشان میدهد. این بیماری عمدتا در اثر ویروسهای تنفسی مخصوصا ویروس سن سیشیال تنفسی(RSV) و در درجات بعد توسط کروناویروس، متاپنوموویروس، ویروس آنفولانزا و … ، عموما در فصول سرد سال ایجاد میشود. این بیماری بسیاری از کودکان زیر دو سال را درگیر می کند. ویروس های عامل برونشیولیت به آسانی منتشر می شوند. تماس با ویروس از طریق قطرات ریز موجود در هوا، که در اثر عطسه، سرفه یا صحبت کردن فرد بیمار در فضا پخش می شوند، رخ می دهد. همچنین با لمس اشیا مشترک آلوده، مانند ظروف غذا خوری، حوله یا اسباب بازی ها، و سپس تماس دست ها با چشم، بینی یا دهان نیز احتمال ابتلا به برونشیولیت وجود دارد.
برونشیولیت نوعی عفونت شایع ریوی در کودکان است. این بیماری سبب التهاب و احتقان راه های هوایی کوچک (برونشیولها) میشود و علایم آن می تواند روزها تا هفته ها(معمولا تا 21 روز) ادامه یابد. گاهی علایم بیشتر طول میکشد و این حالت در کودکان مبتلا به افزایش حساسیت راههای هوایی و افراد مبتلا به بیماریهای همزمان بیشتر دیده میشود. اغلب کودکان با استراحت در منزل سریعا بهبود می یابند، اما درصد اندکی که دجار سختی تنفس میشوند به درمان در بیمارستان و دریافت اکسیژن و حمایت تنفسی نیاز پیدا می کنند.
علائم برونشیولیت در کودکان
طی چند روز اولیه بیماری علائم و نشانه های برونشیولیت مشابه با سرماخوردگی معمولی است:
- آبریزش بینی
- گرفتگی بینی
- سرفه
- تب خفیف
پس از طی این مرحله، یک یا چندین هفته اشکال در تنفس یا خس خس سینه (صدای سوت هنگام تنفس کودک) رخ می دهد. در واقع ویروس باعث عفونی شدن و تورم برونشیول ها و التهاب آنها میشود. ترشحات فراوان تولید شده در اثر بیماری(موکوس) در راه های هوایی تجمع یافته و جریان آزاد هوا در این مسیر را با سختی رو به رو می کند. با توجه به ماهیت ویروسی بیماری، نیازی به تجویز آنتی بیوتیک وجود ندارد و تنها پاکسازی راههای هوایی و شستشو با قطره نمکی و درمانهای علامتی مانند گشادکننده های راه هوایی و ضدالتهابها گاهی کمک کننده اند. در موارد ابتلا به نوع شدید بیماری ک هبا سختس تنفس، سیاه شدن لب و دور دهان و … مشخص میشود کودک باید حتما بستری شود و حمایتهای تنفسی لازم را دریافت نماید.
عواقب برونشیولیت شدید در کودکان
- آبی شدن لب ها و پوست (سیانوز) در اثر کمبود اکسیژن
- توقف تنفس (آپنه) که احتمال آن در نوزادان نارس و در سن زیر دو ماه بیشتر است.
- دهیدراسیون یا کم آبی بدن
- کاهش میزان اکسیژن خون و نارسایی تنفسی
در صورت بروز این عواقب نیاز به بستری کودک در بیمارستان وجود دارد. گاهی برای درمان نارسایی تنفسی شدید، گذاشتن لوله در راه هوایی کودک ضرورت دارد تا زمانی که عفونت دوره خود را طی کند. حفظ آرامش بیمار و استراحت و دریافت مایعات فراوان روند بهبود را سریعتر میکنند.
در برخی موارد هم کودک دچار عفونت ثانویه باکتریال میشود. در صورتیکه طی روند بهبود، کودک مجددا تب کرد یا علایم او شدیدتر شد و سرفه ها بیشتر شدند بهتر است کودک از این نظر توسط یک فوق تخصص بیماریهای تنفسی کودکان ویزیت شود.