مشکلات مشترک دستگاه گوارش و تنفس (آئرودایجستیو)

سالانه کودکان بسیاری با مشکلات مربوط به بلع، حلق و دستگاه تنفس (معروف به ناحیه آئرودایجستیو) شناسایی میشوند. این ناحیه شامل دستگاههای تنفس، قسمت فوقانی دستگاه گوارش، حلق، حنجره، نای و مری می باشد. از آنجا که این قسمت ها به هم متصل هستند و در بلع و تنفس نقش دارند؛ یکپارچگی ساختاری و هماهنگی دقیق آنها با هم، برای عملکرد صحیح بلع و تنفس لازم است.

علل زمینه ای

بیمار مبتلا به اختلالات آئرودایجستیو هیچ تعریف پذیرفته شده واحدی ندارد، اما به معنای کودکی با مشکلات پیچیده مادرزادی یا اکتسابی است که بر تنفس، بلع و رشد در درجات مختلف اثر می گذارند.مشکلات زمینه ای متعددی منجربه درگیری ناحیه حلق میشوند؛ شامل بیماری های ساختاری یا عملکردی راه هوایی، بیماری مزمن پارانشیم ریوی، آسیب ریه در اثر آسپیراسیون یا عفونت، نارسایی مزمن تنفسی، اختلالات دیواره قفسه سینه، آپنه خواب مرکزی یا انسدادی، رفلکس معده به مری، ازوفاژیت ائوزینوفیلیک، اختلال حرکت یا تنگی مری، اختلال در بلع، بیزاری از غذا( oral aversion) و اختلالات رفتاری در تغذیه، مشکلات بلع ناشی از نارس بودن، بیماریهای مغزی منجربه عصب رسانی ضعیف ناحیه، تنگی ناحیه حلق، ریفلاکس شدید، فلج مادرزادی یا اکتسابی طنابهای صوتی و…

تشخیص و درمان

با توجه منطقه حلق بین دستگاه گوارش(عمل بلع) و دستگاه تنفس(ابتادای راه هوایی) مشترک است، لذا بهترین مدل برای تشخیص و درمان مشکلات این بیماران، ارزیابی آنها توسط گروهی از پزشکان فوق تخصص ریه کودکان، فوق تخصص گوارش کودکان، گوش و حلق و بینی(مخصوصا فلوشیپ حلق و حنجره) به صورت یکجا و اتخاذ تصمیم درمانی مشترک برای آنهاست تا در هزینه ها نیز صرفه جویی شود و بهترین نتیجه بدست آید. با توجه به اینکه در سالهای اخیر مراقبت های بدو تولد از نوزادان نارس بهبود زیادی یافته و نوزادان نارس زیادی برخلاف گذشته زنده میمانند، تعداد این بیماران در این سالها رو به افزایش بوده است، لذا با توجه به این نیاز، برای اولین بار در کشور، کلینیک مشترک آئرودایجستیو با هدف تشخیص و درمان بهتر این بیماران در بیمارستان حضرت رسول اکرم تهران احداث گردید.

• خانواده‌ این افراد اغلب زمان زیادی را صرف ویزیتهای متعدد توسط متخصصین مختلف و انجام مراحل تشخیصی، مطالعات جانبی و درمان می‌کنند و در برخی موارد، عوارض یکی از درمانها مشکلات بیمار را در زمینه دیگری تشدید میکنند. علاوه بر این، هزینه خدمات تشخیصی و درمانهای تکراری در مراکز مختلف گاهی برای خانواده بسیار سنگین میشود. مراقبت از چنین بیماران چالش برانگیزی باید مداوم، مؤثر، مقرون به صرفه، مبتنی بر نتایج، بیمار محور و خانواده محور باشد. بنابراین، سطح بالایی از هماهنگی و رویکرد تیمی یکپارچه برای ارائه بالاترین سطح مراقبت به شیوه ای کارآمد ضروری است.
• بر اساس تجربه مراکز درمانی معتبر در دنیا، دیده شده رویکرد چندتخصصی به این بیماران و ویزیتهای همزمان در درمانگاه مشترکی که همزمان متخصصین چند رشته در آن حضور دارند و بیمار را ویزیت می نمایند و در نهایت برنامه درمانی مشورتی مشترکی را به بیمار ارائه میدهند، هم هزینه ها را کمتر میکند، هم اضطراب بیمار و والدین را کاهش میدهد، هم میزان کارهای تشخیصی تکراری را کم میکند و هم درمان موثرتری را به بیمار ارائه میدهد، در نتیجه کیفیت زندگی بیمار به مراتب بهبود خواهد یافت.

سابقه احداث چنین درمانگاههای مشترکی در تمام دنیا زیاد نیست و در آسیا هنوز هم کمیاب محسوب میشوند. با توجه به اهمیت موضوع و بالا بودن تعداد ارجاعات این بیماران به بیمارستان رسول اکرم تهران، ما بر آن شدیم که اولین مرکز چندتخصصی آئرودایجستیو را در این بیمارستان احداث نماییم. امید که کیفیت زندگی و رضایت بیماران آئرودایجستیو از نظر تشخیص و درمان بهبود یابد.